DIEP IN DE JUNGLE

Goud is glanzend, begeerd en waardevol. Naast de wereldwijde industriële mijnbouw wordt goud in veel tropische landen op kleine schaal gewonnen via ambachtelijke mijnbouw. Hierbij worden geen machines gebruikt, maar vaak wel stoffen zoals kwik. Dit is niet alleen illegaal, maar heeft ook ernstige gevolgen voor milieu, mens en dier.

Bij illegale goudwinning wordt kwik gebruikt om het edelmetaal via een chemische reactie uit de rots te halen. Tijdens dit proces komt het giftige zware metaal, kwik, in het omringende water terecht en wordt het opgenomen door levende organismen. Deze organismen slaan dit op in hun lichaam en via de voedselketen neemt de concentratie van de stof steeds verder toe. Kaaimannen, die bovenaan de voedselketen staan, vertonen bijzonder hoge gehaltes aan zware metalen.

ROSANNA IN ACTIE VOOR KAAIMANNEN

In Frans-Guyana, een regio in het noordoosten van Zuid-Amerika, onderzoeken Rosanna Mangione en haar collega Jérémy Lemaire in opdracht van de Universiteit van Wenen de kwikniveaus bij kaaimannen. Kwik kan niet door het lichaam worden afgebroken en veroorzaakt zelfs in kleine hoeveelheden schade aan vitale organen zoals de hersenen en de lever. Het heeft ook een negatieve invloed op de voortplanting.

Voor hun onderzoeksproject markeren Rosanna en Jérémy de kaaimannen, zodat ze de dieren gemakkelijker kunnen identificeren en volgen. "Onze gegevens over markering en hernieuwde vangst vormen de basis voor de eerste langetermijnstudie naar de ontwikkeling van de kaaimanpopulatie in Frans-Guyana", legt Rosanna uit. De resultaten tot nu toe tonen aan dat de nakomelingen van besmette kaaimannen kleiner zijn dan die van niet-besmette soortgenoten. "Kaaimannen die groter uit het ei komen, hebben aanzienlijk betere overlevingskansen", voegt Rosanna toe. Naast de gezondheid van de dieren onderzoeken de wetenschappers ook hun leefgebied om te begrijpen hoe vervuiling door zware metalen het hele ecosysteem beïnvloedt.

MENSEN EN NATUUR BESCHERMEN DOOR EDUCATIE

Een cruciaal aspect van duurzame bescherming is een holistische benadering van het ecosysteem. "Het instellen van natuurreservaten heeft bijvoorbeeld weinig effect als zware metalen direct naast het beschermde gebied worden vrijgelaten, omdat ze via neerslag of waterstromen alsnog het reservaat binnenkomen", zegt Rosanna. Met hun onderzoek willen Rosanna en Jérémy bijdragen aan een beter begrip van de complexe relaties binnen het ecosysteem. De verkregen kennis kan gemeenschappen en overheden helpen om passende maatregelen te nemen voor een effectieve bescherming van kaaimannen, mensen en het milieu.